Zeitungs-Verlag Krakau-Warschau

  • Wydawnictwo Prasowe Kraków-Warszawa
Identifier
001816
Dates
1939-1945
Type of Entity
Corporate Body

History

Po klęsce wrześniowej dekretem Hitlera z dniem 26 X 1939r. Z części ziem polskich nie wcielonych do Trzeciej Rzeszy utworzono Generalne Gubernatorstwo. Polska administracja została zniesiona. Dotyczyło to również polskiego radia i prasy. Minister propagandy Rzeszy Frank Goebbels dążył do całkowitej likwidacji polskiego systemu informacji. Radio zastąpiono głośnikami do odbioru zbiorowego, a łączny nakład gazet ograniczono do 100 tys. egzemplarzy. Z czasem nakład zwiększono do 270 tys. dla dzienników i 340 tys. dla periodyków. Istniała cenzura. Gazety mogły podawać tylko suche informacje bez komentarzy. W październiku 1939 r. utworzono niemieckie Wydawnictwo Prasowe Kraków-Warszawa, które zastąpiło polskie gazety i periodyki. Powstało ono na bazie skonfiskowanych majątków ?Ilustrowanego Kuriera Codziennego? w Krakowie, Domu Prasy w Warszawie, ?Kuriera Warszawskiego?, Zakładów Graficznych ?Gońca Częstochowskiego? oraz wielu innych. Wydawnictwo Prasowe Kraków-Warszawa było wydawcą wszystkich legalnych czasopism ukazujacych się na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Centrala wydawnictwa mieściła się w Krakowie w Pałacu Prasy, filie zaś w Warszawie, Radomiu, Lublinie, Częstochowie, później także we Lwowie. Na czele wydawnictwa stał Hans Strozyk. Było to przedsiębiorstwo całkowicie służące potrzebom propagandy hitlerowskiej. Fotografie do gazet wykonywali fotoreporterzy zatrudnieni w Wydawnictwie, agencje prasowe, prywatne zakłady fotograficzne oraz korespondenci wojenni. Poszczególne redakcje czasopism prowadziły również wymianę serwisową między sobą. Na łamach Wydawnictwa Prasowego ukazywały się takie dzienniki w języku polskim jak: ?Dziennik Radomski?, ?Gazeta Lwowska?, ?Goniec Krakowski?, ?Kurier Częstochowski?, ?Kurier Kielecki?, ?Nowy Czas?, ?Nowy Głos Lubelski? oraz tygodniki: ?Fala?, ?Ilustrowany Kurier Polski?, ?Siew?. Spośród pism w języku niemieckim były dzienniki: ?Krakauer Zeitung?, ?Warschauer Zeitung?, tygodniki: ?Wacht im Osten?, ?Weichsel Ilustrierte?. Wydawnictwo dzieliło się na działy i redakcje. Chociaż istniała pełna odrębność osobowo-prawna między redakcjami, samodzielność merytoryczna i personalna, to jednak wspólne były administracja i kolportaż. Fotografów, zakładów fotograficznych, redakcji czasopism z własnymi serwisami, a także korespondentów wojennych pracujących dla Wydawnictwa Prasowego Kraków-Warszawa było bardzo dużo. Można je podzielić na: 1. Niemieckie agencje prasowe i fotograficzne: - Presse Bild-Zentrale Berlin - była to agencja, której fotoreporterzy znajdowali się na pierwszej linii frontu wschodniego, południowego i północnoafrykańskiego, a także pracowali na terenie Generalnego Gubernatorstwa. - Transocean-Europapresse Berlin - fotografowała rodzaje wojsk i służb podczas walk w basenie Morza Śródziemnego i Afryce Północnej. - Presse-Hoffmann- Agencja Berlin - posiadała kontakty z najważniejszymi dostojnikami III Rzeszy, miała swych korespondentów prawie na wszystkich odcinkach frontu II wojny światowej. - Boesig-Atlantic Pressebilderdienst Berlin ? czołowa agencja niemiecka, podporządkowana rządowi III Rzeszy, działała na użytek propagandy hitlerowskiej. Obsługiwała wszelkie wydarzenia rządowe i państwowe oraz dokumentowała działania niemieckie na frontach Europy i Afryki. - Weltbild Berlin- mniejsza agencja z niewielkim dorobkiem fotograficznym. - Scherl Bilderdienst Berlin. 2. Niemieckie zakłady fotograficzne: Pracownia Otto Rosnera w Krakowie, Pracownia Paula Brandnera w Krakowie, Pracownia Gerharda Lehmana w Krakowie, Pracownia Maxa Lohricha w Dreźnie, Pracownia Ottona Pfeila w Radomiu, Pracownia Hansa Apfela w Berlinie, Pracownia Karla Schultza w Berlinie, Pracownia Gustawa Andraschko, Pracownia Friedricha Franza Bauera w Berlinie. 3. Polskie pracownie i zakłady fotograficzne: Pracownia M. Bila (Bilażewskiego) w Warszawie, Pracownia Jerzego Łuczyńskiego w Warszawie, Studio Fotografii, Grafiki i Dekoracji Szwedo-Strychalski w Krakowie, Pracownia fotograficzna Juliana Łukaczyńskiego w Jaśle, Pracownia fotograficzna Kazimierza Konarzewskiego w Zakopanem, Pracownia fotografii filmowej Leonarda Zajączkowskiego w Warszawie. Content Area

Rules and Conventions

EHRI Guidelines for Description v.1.0

Sources

  • Sezam database