Archief van het gerechtelijk onderzoek tegen Karl Constantin Canaris.

Dit bestand is een digitale kopie van het dossier inzake het gerechtelijk onderzoek tegen Karl Constantin Canaris, van groot belang voor de studie van de Duitse repressie en de Jodenvervolging in het bijzonder. Het betreft voornamelijk stukken gevormd door de diverse instanties van het Belgisch gerechtelijk apparaat (hoofdzakelijk het Auditoraat-Generaal) en in mindere mate originele stukken, gevormd door diverse Duitse instellingen en personen. Dit archiefmateriaal vormt de neerslag van de onderzoeksdaden (waaronder getuigenverhoren en verzamelen van documenten) uitgevoerd in het kader van het gerechtelijk onderzoek en ter stoffering van het uiteindelijke bewijsmateriaal tegen Canaris. Concreet gaat het om processen-verbaal van verhoren (van daders, slachtoffers en getuigen), allerhande bijlagen bij de processen-verbaal, rapporten, nota’s, instructies, circulaires, diverse soorten formulieren, officiële attesten (vb. overlijdensakten, medische attesten, …), getuigenverklaringen, tabellen en grafieken, soms foto’s, … De stukken afkomstig van Duitse instellingen en personen zijn dikwijls kopies en vaak vergezeld van een officiële, authentiek vertaalde versie. De meeste stukken dateren van 1944-1949, hoewel ook heel wat documenten (al dan niet origineel) afkomstig zijn uit de vooroorlogse periode en de bezetting. Het bestand valt uiteen in twee grote onderdelen (‘deelarchieven’ genoemd in de inventaris): het gerechtelijk onderzoek, en de stukken met betrekking tot het eigenlijke proces in 1951. De inventaris is bijzonder gedetailleerd en beschrijft het bestand op stukniveau. We onderscheiden in de rubrieken van het eerste gedeelte (“Deelarchief betreffende het gerechtelijk onderzoek tegen Canaris door het Auditoraat-Generaal”) verschillende globale thema’s zoals o.a. stukken over Canaris zelf (vb. zijn privéleven, zijn rol binnen het nazi-regime en de Sipo-SD, …), de werking en organisatie van de Sipo, de verhouding van de Sipo met het Militair Bestuur en het Reichssicherheitshauptamt, Sicherheitshaft, Nacht und Nebel, het kamp van Breendonk (o.a. over de behandeling van gevangenen, overlijdens en executies, getuigenissen), gijzelaars, verschärfte Vernehmung (o.a. met verhoren van mishandelde personen), stukken à décharge van Canaris, … Heel wat van deze rubrieken bevatten stukken die algemeen betrekking hebben op de antisemitische politiek van het Militair Bestuur en de Duitse politionele diensten, of die specifiek gaan over individuen. Rubriek 1.1.7 (“Stukken betreffende de rassenpolitiek”) handelt expliciet over de Jodenvervolging. Het gaat om de nrs. 722 – 849, in totaal 3 omslagen (die de periode 1942-1950 beslaan). We noteren processen-verbaal van verhoren van daders (vb. Pierre Beeckmans, Canaris, Eggert Reeder, Felix Weidemann, Hans Frank, Edouard Strauch, Max Boden, Franz Straub, Philipp Schmitt, Friedrich Wimmer, …), slachtoffers en getuigen alsook briefwisseling van het Auditoraat, Duitse briefwisseling, nota’s, instructies, circulaires, staten en lijsten betreffende de deportaties (in casu de transporten uit de Dossinkazerne), aantekeningen, … Onder de afdeling “stukken toegevoegd na afsluiten van het onderzoeksdossier” vinden we eveneens een rubriek “stukken betreffende de rassenpolitiek”. Het gaat om de nrs. 3827-3886, in totaal 1 omslag (voor de periode 1946-1951). Hier noteren we o.a. naoorlogse briefwisseling en documentatie inzake het aantal gedeporteerde en overleden Joden, Ministeriële besluiten inzake “vermoedelijk overlijden”, overlijdensverklaringen, medische attesten, processen-verbaal van verhoor van betrokken personen, … Het tweede gedeelte (“deelarchief van het proces in eerste aanleg tegen Karl Constantin Canaris”) bevat de stukken van het eigenlijke proces. Het gaat grotendeels om stukken betreffende de zittingen (24 april – 4 augustus 1951), ingekomen stukken na het sluiten van de debatten en het vonnis geveld door de permanente Krijgsraad van Brussel.