Algemene Diamantbewerkersbond van België

De Antwerpse Diamantbewerkersbond (ADB) werd in 1895 opgericht, onder impuls en met de financiële steun van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond. Een eerste incarnatie van de bond had het niet lang uitgehouden (1890-1892). Ondanks een kortstondige afsplitsing door dissidente ADB’ers (1911-1913) en de daarmee gepaard gaande verzwakking groeide de ADB – in 1918 van naam veranderd naar Algemene Diamantbewerkersbond van België – gestaag. Tijdens het interbellum was de ADB op haar hoogtepunt (ondanks de communistische oppositie in haar rangen). Rond 1919 vertegenwoordigde ze 95% van de diamantbewerkers in Antwerpen. De hoogconjunctuur en het feit dat Antwerpen het belangrijkste diamantcentrum was geworden – o.a. door de terugkeer van de Oost-Europese Joden uit Londen en Amsterdam na de Eerste Wereldoorlog – was hier niet vreemd aan. Naast een vakbond in enge zin had de ADB ook een eigen turnclub, feestcommissie, mannenkoor, studiekring, fotografieclub, een eigen coöperatie Adamas (1901), een eigen programma voor tuberculeuze leden (Zonnestraal), … Met haar eigen slijperij De Daad (vanaf 1926) werd de bond ook actief als producent. De verhouding met de Belgische Werkliedenpartij was nooit echt hartelijk; conflicten rezen o.a. over de eigen coöperatieve van de ADB, de leerlingenkwestie, de inclusie in de sociaaldemocratische zuil, … Na de Tweede Wereldoorlog werd het ADB-bestuur verweten zich verregaand te hebben ingeschakeld in de economische ‘Nieuwe Orde’ van de bezetter o.a. in de collaborerende Unie van Hand- en Geestesarbeiders. Na de oorlog sloot de ADB zich aan bij het ABVV. Vanaf de jaren ’50 moest de ADB vechten voor het behoud van de werkgelegenheid in de sector. Ondanks de door Huysmans, Goldmuntz et al. bekomen terugkeer van de diamantairs naar Antwerpen zou de naoorlogse periode er vooral één van achteruitgang worden. De ADB fusioneerde eerst met de Centrale der Kleding tot de Algemene Kleding- en Diamantbewerkersbond (1993). Sinds de samensmelting met ABVV-Textiel in 1994 maakt ze deel uit van ABVV-Textiel, Kleding en Diamant.