Kommunistische Partij van België

De Kommunistische Partij van België ontstond in 1921 als een – door de Komintern opgelegde – fusie van les Amis de l’Exploité (rond Joseph Jacquemotte) en een groep rond War Van Overstraeten. De KPB nam vóór 1940 een bescheiden positie in het politieke landschap in. In 1928 werd de pro-trotskistische fractie (waaronder Van Overstraeten) uit de partij gestoten. In de jaren 1930 groeide de KPB gestaag van twee (1925) naar negen parlementsleden (1936) o.a. door haar rol in de mijnstaking van 1932, haar antifascisme, de ‘Volksfront’-politiek (1935-1939) en haar steun aan de Spaanse Republiek. De vooroorlogse KPB dirigeerde heel wat neven- en mantelorganisaties, zoals de Internationale Rode Hulp. Binnen de partij waren ook niet-Belgische secties (de zgn. Main d’Oeuvre immigrée met o.a. Polen en Italianen) actief, evenals afdelingen van Joodse communisten. Als Belgische sectie van de Komintern waren haar ideologie en soms scherp zwenkende politieke lijn in sterke mate verklaarbaar vanuit de buitenlandse politiek en belangen van Moskou. Door het Sovjet-Duits niet-aanvalspact (1939) moest de KPB bijvoorbeeld haar antifascisme sterk afzwakken. Gedurende de bezetting (vooral vanaf de Duitse aanval op de Sovjetunie in juni 1941) werd de KPB bijzonder actief in het verzet: ze controleerde de facto het Onafhankelijkheidsfront, de grootste verzetsorganisatie. Haar verzetsactiviteit en de overwinningen van de Sovjetunie verleenden de KPB onmiddellijk na de oorlog een enorm prestige. De partij maakte tussen 1944-1947 onafgebroken deel uit van de regering; in 1946 had ze 23 parlementsleden. Met het uitbreken van de Koude Oorlog stond de KPB echter steeds meer geïsoleerd. Ondanks een kleine opflakkering door haar rol in de staking tegen de Eenheidswet (1960-1961) was de partij sindsdien in verval. In 1964 splitste een maoïstische groep rond Jacques Grippa zich af. De KPB bleef unitair tot 1982, ondanks eerdere experimenten met regionalisering (cfr. de Vlaamse Kommunistische Partij, 1937-1939) en het bestaan van Vlaamse en Waalse vleugels binnen de partijorganen. In Wallonië kent de Parti Communiste op gemeentelijk vlak nog een zekere inplanting. De Rode Vaan / Le Drapeau Rouge was het blad van de KPB; het verscheen wekelijks tussen 1921-1944 en 1958-1992, en dagelijks tussen 1944-1958.