Secretariaat van koningin Elisabeth.
Extent and Medium
98 s.m.
Creator(s)
- Secretariaat van de Koning
Scope and Content
Relevant in het omvangrijke archief van het secretariaat van koningin Elisabeth is vooreerst de reeks briefwisseling (en andere stukken) betreffende “démarches de la reine en faveur d’Israélites” tijdens de bezetting – zie de nrs. 63 tot en met 84. Het gaat hier om briefwisseling met Joden (1942-1949), geklasseerd op familienaam, en om andere stukken zoals lijsten van vreemdelingen waarvoor uiteindelijk niets kon worden gedaan (nr. 84). We vinden ook briefwisseling terug met de Vereniging der Joden in België (nr. 64). Ook in de algemene briefwisseling is ongetwijfeld correspondentie terug te vinden met Joodse personen. Daarnaast noteren we in de reeks ‘diverse briefwisseling’ de nrs. 170 (o.a. over Joodse kinderen, subdossier E14), 178 (o.a. inzake de Office Israélite de Presse et de Documentation, subdossier O15), 214 (“Joodse problemen. Emigratie van Europese Joden 1939-1940”) en 222 (“Joodse jeugd”). Dit archief bestaat verder nog uit verschillende grote reeksen dossier(tjes). In de reeks Audience noteren we een dossier over audiënties vb. van mevr. Stadler-Errera (dossier nr. S.6; periode 1945-1957) en kolonel Seligman, directeur van het Institut cartographique militaire (nr. S.15; 1925-1926). In de reeks Demandes diverses vinden we briefwisseling en andere stukken in verband met allerlei verzoeken gericht aan de koningin (uitnodigingen, aanbevelingen, allerlei vragen, …). Zie de dossiers voor o.a. de Association des amitiés belgo-israéliennes (nr. A.193; jaren 1959-1962), B’nai B’rith (B.280; 1955), Council of Jewish Women (C.2; 1920), Centre national des hautes Études juives (C.494; 1963-1964), zangensemble Nashir (E.87; 1958-1961), de Joodse artsen en (kandidaat-) vluchtelingen Haas (H.213; 1938-1940) en Kurt Hénius (H.222; 1939), de Joodse familie Hinrichsen (H.229; 1940), les Amis du Magen David Adom (L.304; 1959), Solidarité juive (S.410; 1959-1963) en WIZO-Kinderkribben in Israël (W.243; 1959). In de reeks Divers noteren we o.a. dankbrieven van Joden aan de koningin voor haar interventies tijdens de oorlog (A.11bis, C.489; resp. 1944 en 1961) en dossiers inzake o.a. een manifestatie van de Conseil des Associations juives de Belgique waarop de koningin aanwezig was (A.172; 1946-1947), de toespraak van Léon Kubowitzki op het Joods Wereldcongres (nr. C.37bis; 1945), het Comité du Monument aux Victimes juives (C.348; 1947), het Comité international d’Auschwitz (C.462; 1958-1965) en het Comité anversois pour la Défense des Droits des Juifs (D.171; 1933). De reeks Invitations bevat dossiers over o.a. het Centraal Israëlitisch Consistorie van België (C.184) en de Colonie scolaire israélite in Middelkerke (C.94). In de reeks Patronages zijn dossiers over de volgende organisaties te vinden: les Amis belges de l’Alyah des Jeunes (A.43; 1946-1965), Comité international pour la création en Palestine d’une fôret à la mémoire du Roi Albert (Fonds National juif)(C.71; 1935-1936), Fonds Jacques Ochs (F.1; 1937), Maison de Retraite pour Vieillards “Heureux Séjour” (M.16; 1948-1963) en Érection du tombeau du martry juif inconnu (T.9; 1952-1956). De reeks Subsides bevat dossiers inzake o.a. Aide aux Israélites Victimes de la Guerre (A.51; 1945-1959), Comité féminin de l’ORT (C.92; 1947-1951), Œuvre d’assistance aux enfants juifs réfugiés (O.58; 1939) en de ‘adoptie’ door België van de stad Nazareth in Palestina (V.4; 1948). In de reeks Peintres vinden we dossiers over, onder andere, tentoonstellingen van werk van Jacques Ochs (O.8; 1954-1961) en Arno Stern (S.7; 1938). Ten slotte vermelden we nog het dossier inzake de Centrale d’œuvres sociales juives (C.36bis; 1955-1961) uit de reeks Photographies. Relevant materiaal over Joodse personen of organisaties is wellicht eveneens te vinden in de overige reeksen Aviculture, Concerts, Décorations, Divers A-Z, Marrainages, Médailles, Particuliers, RH, Secours, Secours I, Secrétariat RE II en/of Vœux de Noël et de Nouvel An. Deze reeksen worden voorlopig enkel ontsloten door uitgebreide steekkaartensystemen, alfabetisch geklasseerd op naam.
Finding Aids
(niet-gepubliceerde) inventarissen: G. JANSSENS, Archives du Secrétariat de la Reine Elisabeth. Inventaris van de reeks “Peintres – Schilders”, 2003; S. DAUDERGNIES, Archives du Secrétariat de la Reine Elisabeth, Section “Patronages”, Inventaire des dossiers., s.d.; S. DAUDERGNIES, Archives du Secrétariat de la Reine Elisabeth, Section “Photographies”, s.d.; S. DAUDERGNIES, Archives du Secrétariat de la Reine Elisabeth, Section “Subsides”, s.d.; Archives du Secrétariat de la Reine Elisabeth. Section “demandes diverses”, s.d.; S. DAUDERGNIES, Archives du Secrétariat de la Reine Elisabeth. Série “Divers”. Liste d’archives., 2013; S. DAUDERGNIES, Archives du Secrétariat de la Reine Elisabeth. Section “Audience”, s.d. De overige reeksen worden ontsloten door steekkaartensystemen.
Process Info
The EHRI project, in cooperation with the National Archives of Belgium, selected Holocaust-relevant archival descriptions from the finding aid G. DESMET & P. FALEK-ALHADEFF, P.-A. TALLIER (dir.), Bronnen voor de geschiedenis van de Joden en het Jodendom in België (19de-20ste eeuw) - Sources pour l'histoire des populations juives et du judaïsme en Belgique (19e-20e siècles), Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2015. Please note that this guide focuses on Belgium-related archival materials in the respective descriptions. The guide was co-funded by Belspo - Belgian Science Policy Office and Yerusha project.
Gertjan Desmet
Subjects
- muziek
- liefdadigheid
- kunst
- herdenking
- kinderen
- bejaarden
- aliyah
- zionisme
- vrouwen
- verenigingen
- vluchtelingen
- schilderkunst
- pers
- oorlogsslachtoffers