Miasto Łódź

Pierwsza wzmianka o Łodzi pochodzi z 1332 r. Prawa miejskie otrzymała 14 lipca 1423 r. Przywilej lokacyjny został wydany przez Władysława Jagiełłę w Przedborzu. Do końca XVIII w. położona była w województwie łęczyckim i stanowiła własność biskupów kujawskich. W 1793 r. znalazła się w granicach państwa pruskiego, prowincji Prusy Południowe. Dobra biskupie zostały sekularyzowane i miasteczko stało się własnością rządową. Dnia 30 stycznia1821 r. Łódź otrzymała prawa osady fabrycznej, co zapoczątkowało przestrzenny i gospodarczy rozwój miasta oraz nasilenie się procesów osadniczych, głównie za sprawą sukienników i tkaczy przybywających przede wszystkim z Saksonii, Śląska i Prus. Na czele władz stał wówczas burmistrz, który dysponował aparatem wykonawczym w postaci urzędu municypalnego. W 1841 r. Łódź uzyskała prawa miasta gubernialnego, co spowodowało, iż odtąd zarząd miasta znajdował się w rękach prezydenta i magistratu. W latach 1807-1866 Łódź była położona kolejno w granicach: departamentu warszawskiego (1807-1815), województwa mazowieckiego (1815-1837), guberni warszawskiej (1837-1866). Po reformie administracyjnej 1867 r. miasto znalazło się w granicach guberni piotrkowskiej i stało się siedzibą władz powiatowych. Rosyjska administracja zarządzała Łodzią do początków 1915 r. Po jej ewakuacji pieczę na miastem przejął Główny Komitet Obywatelski, zastąpiony w lipcu tegoż roku przez niemiecki magistrat. Ten ostatni wykonywał swoje funkcje do listopada 1918 r. Wówczas to władzę w Łodzi objęły polskie instytucje samorządowe. Od 1919 r. Łódź była siedzibą nowoutworzonego województwa, a następnie także starostwa grodzkiego. Samorządowe władze miasta zaprzestały swojej działalności we wrześniu 1939 r. Początkowo ich miejsce zajął niemiecki Szef Zarządu Cywilnego przy 8 Armii. Od października 1939 r., aż do 19 stycznia1945 r. funkcjonował w Łodzi Zarząd Miejski (Stadtverwaltung), kierowany przez pochodzącego z nominacji nadburmistrza. Miasto zostało włączone do Rzeszy i od lutego 1940 r. znajdowało się w Okręgu ?Kraj Warty? (Reichsgau Wartheland). W tym samym roku stało się siedzibą rejencji, a także zmieniło nazwę na Litzmannstadt.