Sąd Grodzki w Łowiczu

Z chwilą zakończenia II wojny światowej w 1945 roku Sąd Grodzki w Łowiczu podjął działalność w nowych warunkach ustrojowych na podstawie dekretu z dnia 14 marca 1945r. Dekret ten w zasadzie utrzymywał w mocy prawo o ustroju sądów powszechnych z dnia 6 lutego 1928 roku . Dekret zwracał szczególną uwagę na zachowanie osoby sędziego, który powinien w służbie i poza służbą strzec powagi Sądu. Nie wolno mu także było brać udziału w wystąpieniach, które mogłyby osłabić zaufanie do jego bezstronności, wierności do ustroju czy władz demokratycznego Państwa Polskiego. Sąd grodzki był najniższym szczeblem w organizacji sądownictwa powszechnego. Sprawy należące do zakresu działania sądu grodzkiego rozpatrywał jeden sędzia. Sąd rozpoznawał w pierwszej instancji drobniejsze sprawy cywilne i karne oraz udzielał innym sądom lub władzom pomocy sądowej. Odwołania od decyzji sądu grodzkiego rozpoznawał w drugiej instancji sąd okręgowy w składzie dwóch sędziów okręgowych i jednego sędziego grodzkiego. Na stanowisko sędziego grodzkiego mógł być powołany każdy, kto posiadał: obywatelstwo polskie i korzystał z pełni praw cywilnych i obywatelskich, skończył 25 lat, ukończył uniwersyteckie studia prawnicze, odbył aplikację sądową i złożył egzamin sędziowski. Urzędników Sądu Grodzkiego w Łowiczu mianował i zwalniał Minister Sprawiedliwości. Na czele sądu grodzkiego stał kierownik Sądu Grodzkiego, sprawujący ogólny nadzór nad sędziami, notariuszami oraz administracją sądową. Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 4 grudnia 1945 r. wprowadzono regulamin wewnętrzny urzędowania sądów apelacyjnych, okręgowych i grodzkich w sprawach niespornych . Na podst. § 2 w sądach grodzkich zaprowadzono repertoria Ns - dla wszelkich spraw z zakresu sądownictwa niespornego, dla których nie było odrębnych repertoriów, Zg - dla spraw uznania za zmarłego, o stwierdzenie zgonu, o uchylenie postanowienia o uznaniu za zmarłego i o uchylenie postanowienia o stwierdzenie zgonu. W roku 1946 Minister Sprawiedliwości wydał rozporządzenia o zaprowadzeniu kolejnych repertoriów. Dotyczyły one repertorium Op ? dla spraw ustanowienia opieki, kurateli czy nadzoru nad majątkiem dziecka , oraz repertoria Sp ? do których wpisywano sprawy: zabezpieczenia spadku, spisu inwentarza spadkowego, wyjawienia przedmiotów spadkowych, ogłoszeń testamentu, przyjęcia lub rezygnacji ze spadku, stwierdzenie praw, likwidacji czy działu spadku. Sprawy odwoławcze od orzeczeń Sądu Grodzkiego w Łowiczu rozpatrywał Sąd Okręgowy w Warszawie. W 1947 roku utworzono w Skierniewicach Wydział Zamiejscowy Sądu Okręgowego w Warszawie. Sąd ten był jednostką nadrzędną dla Sądów Grodzkich w Łowiczu, Skierniewicach i Żyrardowie z własnością obejmującą wszystkie sprawy, do których rozpoznania były sądy okręgowe. Na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z listopada 1947 roku Sąd Grodzki w Łowiczu stał się sądem, w którym były prowadzone i zakładane księgi wieczyste oraz zbiory dokumentów . Od 1 lipca 1949 roku utworzono Sąd Apelacyjny w Łodzi, w związku z tym został zmieniony zasięg terytorialny Sądu Okręgowego w Warszawie. Wydział Zamiejscowy w Skierniewicach oraz Sądy Grodzkie w Łowiczu i Skierniewicach zostały włączone do Sądu Okręgowego w Łodzi, tym samym ograniczając właściwość terytorialną Wydziału Zamiejscowego w Skierniewicach . Sąd Grodzki w Łowiczu został zlikwidowany na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 1950 roku o zmianie prawa o ustroju sądów powszechnych. Mocą rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 27 listopada 1950 r. o dostosowaniu sądów powszechnych do nowych przepisów ustrojowych Sąd Grodzki w Łowiczu stał się Sądem Powiatowym w Łowiczu dla powiatu łowickiego.